Παλινδρόμηση

Η παλινδρόμηση πρόκειται για μια εξαιρετικά συνηθισμένη νόσο του πεπτικού συστήματος, όπως είναι και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου. Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι η παλινδρόμηση του γαστρικού περιεχομένου στον οισοφάγο κατά τη διάρκεια ή μετά το φαγητό. Το υγρό αυτό δημιουργεί αίσθηση καψίματος στον/την ασθενή καθώς είναι όξινο. Μπορεί ακόμα να παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια του ύπνου και μετά την υπερκατανάλωση αλκοολούχων ποτών.

Αυτό που δημιουργεί την παλινδρόμηση όμως, τι είναι;

Στην είσοδο του στομάχου, συγκεκριμένα στη συμβολή μεταξύ οισοφάγου και στομάχου, υπάρχει ένας μυϊκός σφιγκτήρας, ο λεγόμενος κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας. Αυτός όταν ανοίγει, επιτρέπει τη διέλευση της τροφής από τον οισοφάγο στο στομάχι, και συγχρόνως όταν κλείνει, εμποδίζει την παλινδρόμηση της τροφής από το στομάχι στον οισοφάγο. Αν ο σφιγκτήρας αυτός δεν λειτουργεί καλά ή αν ανοίγει πολύ συχνά, τότε το οξύ του στομάχου κινείται προς τα επάνω, δηλαδή προς τον οισοφάγο.

Ποια είναι τα αίτια της παλινδρόμησης;
Η πιο συνηθισμένη αιτία της παλινδρόμησης είναι η διαφραγματοκήλη. Το διάφραγμα, ο μυς δηλαδή που χωρίζει το στομάχι από το στήθος, είναι υπεύθυνο για τη διατήρηση των οξέων μέσα στο στομάχι. Στη διαφραγματοκήλη, τα οξέα αυτά μπορεί να κινηθούν προς τον οισοφάγο και να προκαλέσουν παλινδρόμηση. Αυτό συμβαίνει διότι το άνω μέρος του στομάχου και ο οισοφαγικός σφιγκτήρας φτάνουν πάνω από το διάφραγμα. Άλλα αίτια μπορεί να είναι η κατανάλωση μεγάλων γευμάτων ή ο ύπνος αμέσως μετά τα γεύματα, εάν υπάρχει πρόβλημα παχυσαρκίας ή ακόμα και λόγω εγκυμοσύνης. Επίσης, η κατανάλωση ορισμένων τροφών όπως η σοκολάτα, το σκόρδο, τα κρεμμύδια, οι τομάτες, οι πικάντικες ή λιπαρές τροφές και η κατανάλωση αλκοόλ, καφέ και τσαγιού.

Ποια είναι τα συμπτώματα της παλινδρόμησης;
Το πιο συχνό σύμπτωμα της παλινδρόμησης είναι το αίσθημα δυσφορίας πίσω από το στέρνο, το οποίο εμφανίζεται λίγο μετά τα γεύματα ιδίως αν ακολουθήσει σκύψιμο ή ύπνος. Ο πόνος αυτός μπορεί να είναι ελαφρύς ή αρκετά έντονος και συνοδεύεται τις περισσότερες φορές από την επιστροφή όξινου γαστρικού υγρού στο στόμα. Ακόμα, η παλινδρόμηση προκαλεί βήχα, ρέψιμο, βραχνάδα της φωνής ή και αίσθημα κόμπου στο λαιμό.

Πώς θεραπεύεται η παλινδρόμηση;
Για την αντιμετώπιση της παλινδρόμηση ς υπάρχουν τρεις μέθοδοι που ακολουθούνται: η συντηρητική, η φαρμακευτική και η χειρουργική.

1. Συντηρητική θεραπεία: Εδώ περιλαμβάνεται η αποφυγή μεγάλων γευμάτων, η μη κατανάλωσης αλκοόλ, καφεΐνης και του καπνίσματος και η απώλεια βάρους για παχύσαρκα άτομα
2. Φαρμακευτική θεραπεία: Αν τα συμπτώματα επιμένουν τότε θα πρέπει να ακολουθηθεί φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα που χορηγούνται μειώνουν ή σταματούν την έκκριση γαστρικού οξέος, με αποτέλεσμα τα συμπτώματα να ελαττώνονται ή και να εξαφανίζονται σε ένα μεγάλο μέρος των ασθενών
3. Χειρουργική αντιμετώπιση: Στη χειρουργική επέμβαση δημιουργείται μια νέα βαλβίδα στη θέση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, η οποία αποτρέπει τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η νοσηλεία διαρκεί 1 με 2 ημέρες και τις πρώτες 3 ημέρες λαμβάνονται υγρά και για τις επόμενες 3 πολτοποιημένες τροφές. Ήπια αναλγητικά χορηγούνται για τον μετεγχειρητικό πόνο.

Μπορούν όλοι οι ασθενείς με παλινδρόμηση να χειρουργηθούν;
Η κύρια ένδειξη για τη χειρουργική αντιμετώπιση είναι η αποτυχία της φαρμακευτικής αγωγής, είτε λόγω οισοφαγικής βλάβης (στένωση οισοφάγου, οισοφαγίτιδα, νόσος του Barrett), είτε λόγω επίμονων συμπτωμάτων. Άτομα με καρδιοαναπνευστικά ή άλλα χρόνια νοσήματα, θα πρέπει να αποφεύγουν το χειρουργείο.

Ποιες είναι οι κοινές μέθοδοι διάγνωσης της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης;

Οι κοινές μέθοδοι διάγνωσης της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης περιλαμβάνουν:

• Ιστορικό και συνέντευξη: Ο ιατρός θα συζητήσει με τον ασθενή σχετικά με τα συμπτώματα και το ιστορικό της ασθένειας του. Αυτό μπορεί να παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα που υποδηλώνουν γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, όπως η καούρα ή η δυσκοιλιότητα.
• Φυσική εξέταση: Ο γιατρός μπορεί να πραγματοποιήσει μια φυσική εξέταση για να αναζητήσει συμπτώματα που σχετίζονται με τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, όπως η καούρα.
• Άνω γαστρεντερολογία με ενδοσκόπηση: Η ενδοσκόπηση είναι μια διαδικασία κατά την οποία εισάγεται ένας λεπτός, ευλύγιστος σωλήνας με έναν φακό στο εσωτερικό του συκωτιού και του οισοφάγου. Αυτό επιτρέπει στον ιατρό να εξετάσει την επιφάνεια του οισοφάγου και να εντοπίσει ενδεχόμενα σημάδια της παλινδρόμησης.
• Οξύμετρο pH του οισοφάγου: Μια μικρή συσκευή μετρά τα επίπεδα pH στο οισοφάγο. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης μετρώντας τον αριθμό και τη διάρκεια των επεισοδίων υπερβολικής οξύτητας στο οισοφάγο.
• Ραδιογραφία με εντερική προσπέλαση: Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει την κατανάλωση ενός ειδικού υγρού που είναι ορατό στις ακτίνες X. Οι ακτίνες X χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν εικόνες του οισοφάγου, παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με τη θέση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης και τυχόν επιπλοκές.

Οι παραπάνω μέθοδοι συνήθως χρησιμοποιούνται ατομικά ή σε συνδυασμό, ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και την κρίση του γιατρού. Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό για τη διάγνωση και την αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.

Ποιες είναι οι συνιστώμενες διατροφικές αλλαγές για ασθενείς με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;

Οι συνιστώμενες διατροφικές αλλαγές για ασθενείς με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση περιλαμβάνουν τα εξής:

• Μικρότερα γεύματα: Αντί για μεγάλα γεύματα, είναι προτιμότερο να καταναλώνονται μικρότερα γεύματα σε πιο συχνά διαστήματα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της πίεσης στον οισοφάγο.
• Αποφυγή τροφών που ενισχύουν την οξύτητα: Ορισμένες τροφές και ποτά μπορεί να αυξήσουν την οξύτητα στον οισοφάγο, όπως ο καφές, το αλκοόλ, τα μπαχαρικά, τα ανθυγιεινά λιπαρά τρόφιμα και οι καυτερές/πικάντικες τροφές. Θα πρέπει να περιοριστεί η κατανάλωσή τους.
• Αύξηση κατανάλωσης υγρών: Η επαρκής κατανάλωση υγρών είναι σημαντική για τη διατήρηση της υγείας του οισοφάγου. Θα πρέπει να πίνετε αρκετό νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας και να αποφεύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και καφέ.

Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον γιατρό ή το διαιτολόγο σας για συστάσεις διατροφής βάσει των ατομικών σας αναγκών.

Ποιες είναι οι συνήθεις επιπλοκές της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης;

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) μπορεί να προκαλέσει διάφορες επιπλοκές. Ορισμένες από τις συνήθεις επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• Οισοφαγίτιδα: Η ΓΟΠ μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και ερεθισμό του οισοφάγου, η οποία ονομάζεται οισοφαγίτιδα. Η οισοφαγίτιδα μπορεί να προκαλέσει οξύ έλκος στον οισοφάγο.
• Οισοφαγίτιδα Barrett: Σε ορισμένες περιπτώσεις, η φλεγμονή του οισοφάγου μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη της οισοφαγίτιδας Barrett. Αυτή η κατάσταση αντιπροσωπεύει μια μεταβολή των κυττάρων του οισοφάγου σε κύτταρα που μοιάζουν με τα κύτταρα του εντέρου, και αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου.
• Ελκώδης οισοφαγίτιδα: Η συχνή έκθεση του οισοφάγου σε οξύ από τη ΓΟΠ μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ελκών στον οισοφάγο. Τα έλκη αποτελούν πληγές στην επιφάνεια του οισοφάγου και μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία ή δυσκολία στην κατάποση.