Η κοιλιοκάκη είναι μια αυτοάνοση πάθηση του εντέρου, η οποία προκαλείται από την κατανάλωση τροφών με γλουτένη. Αυτή μπορεί να βελτιωθεί με δίαιτα χωρίς γλουτένη.
Τι συμπτώματα εμφανίζει η κοιλιοκάκη;
Η κοιλιοκάκη μπορεί να εμφανίσει διάφορα συμπτώματα, μπορεί όμως σε κάποια άτομα (στο μεγαλύτερο μάλιστα ποσοστό των ασθενών) να μην παρουσιαστούν καθόλου. Σε περιπτώσεις μη εμφάνισης συμπτωμάτων, το μη κατεστραμμένο μέρος του λεπτού εντέρου μπορεί να απορροφά την απαραίτητη ποσότητα θρεπτικών ουσιών και έτσι προλαμβάνονται τα συμπτώματα. Ακόμα όμως και έτσι, οι ασθενείς χωρίς συμπτώματα διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο επιπλοκών που μπορεί να παρουσιαστούν από την κοιλιοκάκη. Τα συμπτώματα που παρουσιάζει η κοιλιοκάκη είναι τα ακόλουθα:
- Φούσκωμα και πόνος στην κοιλιά
- Χρόνια δυσκοιλιότητα/διάρροια
- Εμετοί/απώλεια βάρους
- Κόπωση
- Σιδηροπενική αναιμία, η οποία δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία με σίδηρο
- Χαμηλό ανάστημα
- Καθυστερημένη εφηβεία
- Δερματικά εξανθήματα
- Μούδιασμα στα πόδια
- Πόνοι στις αρθρώσεις
- Άγχος/κατάθλιψη
- Οστεοπενία/οστεοπόρωση
- Στειρότητα, επαναλαμβανόμενες αποβολές
- Περιφερική νευροπάθεια
Δεν είναι απαραίτητο τα συμπτώματα να εμφανιστούν στο πεπτικό σύστημα. Μπορεί, για παράδειγμα, ένα άτομο να εμφανίσει κοιλιακούς πόνους, ενώ κάποιο άλλο να εμφανίσει αναιμία. Η κοιλιοκάκη μπορεί να εμφανιστεί είτε στην παιδική ηλικία είτε στην ενήλικη ζωή.
Τα παιδιά παρουσιάζουν συνήθως προβλήματα ανάπτυξης και γαστρεντερικά συμπτώματα, ενώ οι ενήλικες μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα, τα οποία δεν είναι απαραίτητα γαστρεντερικής φύσης, όπως σιδηροπενική αναιμία, που είναι και η συνηθέστερη ένδειξη κοιλιοκάκης σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα. Ακόμα, εκδηλώσεις της κοιλιοκάκης στους ενήλικες αποτελούν οι διαταραχές των εντερικών συνηθειών, η διάρροια, τα κοιλιακά άλγη, η δυσπεψία, ο μετεωρισμός, η απώλεια βάρους, η ερπητοειδής δερματίτιδα, οίδημα και οστεοπόρωση.
Αντιθέτως, σε βρέφη και παιδιά τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα αποτελούν η καθυστερημένη ανάπτυξη, η διάρροια, η δυσαπορρόφηση, η ανορεξία, η κοιλιακή διάταση, το χαμηλό ανάστημα και η απώλεια μυϊκής μάζας.
Πώς διαγιγνώσκεται η κοιλιοκάκη και σε ποιες κατηγορίες χωρίζεται;
Όταν η κοιλιοκάκη παρουσιάζει τα τυπικά συμπτώματα, όπως γαστρεντερική συμπτωματολογία και θετικές ορολογικές δοκιμασίες τότε η διάγνωση είναι απλή. Η διάγνωση δυσκολεύει όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα ή όταν ο ορολογικός έλεγχος βγει αρνητικός είτε η βιοψία δωδεκαδάκτυλου είναι αμφίβολη. Οι περιπτώσεις αυτές αντιπροσωπεύουν τους περισσότερους ασθενείς και ταξινομούνται ως εξής:
- Άτυπη κοιλιοκάκη: Εντεροπάθεια, η οποία εμφανίζεται λόγω των τροφών με γλουτένη, η οποία συνδυάζεται με άτυπες κλινικές εκδηλώσεις όπως, αναιμία, χαμηλό ανάστημα και υπογονιμότητα
- Σιωπηλή κοιλιοκάκη: Δεν παρουσιάζει συμπτώματα
- Λανθάνουσα κοιλιοκάκη: Στην περίπτωση αυτή ο ορολογικός έλεγχος είναι θετικός, αλλά απουσιάζουν πλήρως ή σχεδόν πλήρως τα ιστολογικά ευρήματα
- Δυνητική κοιλιοκάκη: Η ιστολογική εικόνα των ασθενών δεν είναι συμβατή με κοιλιοκάκη, παρόλα αυτά εμφανίζουν χαρακτηριστικές ανωμαλίες της νόσου. Σε αυτούς τους ασθενείς συνυπάρχει συνήθως γενετική προδιάθεση και η πιθανότητα ανάπτυξης της νόσου είναι περίπου 50%
Πώς θεραπεύεται η κοιλιοκάκη;
Η θεραπεία της κοιλιοκάκης είναι η δίαιτα χωρίς γλουτένη. Με τη συγκεκριμένη δίαιτα, το έντερο θα αρχίσει να θεραπεύεται, ώστε να φτάσει στην πλήρη αποκατάσταση, η οποία μπορεί να είναι έως και 2 χρόνια από την έναρξή της. Βέβαια, οι περισσότεροι ασθενείς νιώθουν από την 1η ή και τη 2η εβδομάδα της δίαιτας πολύ καλύτερα.
